schildersschilderstromingen
handschriftenbewegingenkunst per land

 

Spraakmakende vrouwen, godinnen en vorstinnen (4 lessen)

Godinnen
Sinds het moment dat er mensen op aarde rondlopen heeft men zich bezig gehouden met het vergaren van voedsel. Vrouwen verzamelden wilde planten die later uitmondden in eetbare gewassen. Mythologisch gezien hield Moeder Aarde de soort in stand. De diverse volkeren op aarde beleefden het raadsel aarde op eigen wijze. De eerste uitingen van kunst zijn in grotten aangetroffen. Geschilderde dieren verwijzen naar jachtbuit. In dezelfde grotten zijn uit steen, ivoor en klei vervaardigde beeldjes gevonden van een denkbeeldige moedergodin. De vrouw verwierf een ereplaats. In de Egyptische en de Griekse wereld kreeg een reeks godinnen de functie van Moeder Aarde toegedicht: Isis, Cybele, Demeter, Artemis. Vooral Artemis genoot aanzien. Aan haar werden tempels opgedragen. Efeze was een vermaard Artemiscentrum. De stad zou zijn gesticht door amazones. In Babylon leefde de legendarische Semiramis. Zijn was zowel godin als mens. Dante heeft haar opgenomen in zijn Goddelijke Comedie. [Terug naar boven]

Vorstinnen in de Oudheid
In 1479vChr nam een farao-dochter in Egypte uit naam van haar minderjarige neefje het bestuur van het land over. Haar naam Hatsjepsoet (eerste onder edele vrouwen). Hatsjepsoet presteerde het om 21 jaar ononderbroken te regeren. Ook toen haar neef tot wasdom was gekomen bleef Hatsjepsoet op de troon. Ondanks de welvaart die zij het land bracht bleef haar regering omstreden. In de tempel die zij liet bouwen liet zij haar goddelijke geboorte uitbeelden als legitimatie voor haar ongehoorde optreden. Een volgende spraakmakende vorstin is de moeder van Alexander de Grote, Olympias. Zij wist zich aan het hof van Alexanders vader op te werken tot de dominante vrouw. Na de plotselinge dood van Alexander kwam diens grote Rijk in opvolgingsproblemen. Voor een kort moment trok Olympias aan het langste eind. De les besluit met een beschrijving van Zenobia. Deze vorstin leefde ten tijde van het  Romeinse Rijk en zag kans Rome te beschermen tegen de opdringende Perzen. [Terug naar boven]

Vorstinnen in het Keltische Britannia
Aan het begin van onze jaartelling speelden twee vrouwen een opmerkelijke rol in de periode dat de Romeinen Britannia veroverden. Alvorens op de bijzondere positie van deze twee in te gaan trachten we een beeld te krijgen van de Keltische vrouw in het algemeen. De informatie is afkomstig uit bewaard gebleven Ierse wetboeken. De Keltische vrouw was in veel opzichten gelijkwaardig aan de man. Een voorbeeld geeft aan dat ze van haar man kon scheiden als deze te veel snurkte. Mocht de echtgenoot een andere vrouw begeren dan betaalde de nieuwe vrouw een bruidsschat die als eergeld toeviel aan de eerste echtgenote. De twee koninginnen die op het scherm verschijnen zijn Boudicca en Cartimandua. De eerste was echtgenote van een koning terwijl Cartimandua zelfstandig als koning regeerde. Boudicca wordt tot op de dag van vandaag in Engeland bewonderd omwille van haar strijd tegen de Romeinse onderdrukker. Haar indrukwekkende standbeeld in Londen toont haar in een strijdwagen. Cartimandua is verguisd. Zij streefde op haar manier naar een betere toekomst voor haar volk in Noord Engeland. [Terug naar boven]

Vorstinnen in de Middeleeuwen
De spraakmakende vorstin in de Middeleeuwen was de Franse- en tevens Engelse koningin Eleonora. Een vrouw die de ene vorst verliet om niet lang erna in het huwelijk te treden met de ander. Het lange leven van Eleonora bestond uit een voortdurend onderweg zijn. Als dochter van een der machtigste edelen in Frankrijk, de hertog van Aquitanië, was zij een felbegeerde bruid. Door haar te huwen kreeg de Franse koning voor het eerst territoriale macht. Eleonora was onverschrokken. Zij vergezelde haar man op de Kruistocht. Eenmaal terug in Europa bezocht het paar de paus in Rome die zijn best deed een dreigende scheiding tussen de echtelieden te voorkomen. Na het ontbinden van het huwelijk gingen alle door Eleonora ingebrachte goederen weer naar haar over. Zij was en bleef hertogin van Aquitanië. Als koningin van Engeland bestuurde zij het land op het moment dat haar echtgenoot voor staatszaken in Frankrijk was. Het territorium van de Engelse kroon behelsde destijds grote delen van Frankrijk. Minstens een van de zoons van Eleonora is bij het grote publiek bekend. Zijn naam is Richard Leeuwenhart. Toen deze in gevangenschap raakte kreeg zijn inmiddels 72-jarige moeder hem weer vrij. [Terug naar boven]   
  

Schilderen met licht
Een korte diaporama als voorgerecht bij een nadere kennismaking met de Franse gotiek. De kathedraal is een spiritueel centrum. De gekleurde arabesken die door de invallende zon via het gebrandschilderde glas op de architectuur in het interieur worden geprojecteerd verbeelden het Hemelse Jeruzalem. Zuivere kunst in pure middeleeuwse kleuren uit een wereld van stille beleving ontdaan van alle heden­daagse stress. (10 minuten) [Terug naar boven]

Impressies
Het Provençaalse landschap leent zich bij uitstek voor romantische foto­grafie. Pastelkleurige beelden en symfonische klanken van De­bus­sy roepen een sfeer op waarin men de lavendel ruikt en de zon voelt tintelen. Een ontspannen dia­reeks zonder gesproken woord. Geschikt als winterse herinnering aan de zomer of als voorberei­ding op de vakantie. Tevens bruikbaar als aanvangsdiaporama om de avond op gang te brengen. (12 minuten) [Terug naar boven]